Linux işletim sistemlerinin ağ protokol desteği diğer işletim sistemlerine oranla oldukça gelişmiştir. Ağ ortamlarında Linux’un diğer işletim sistemlerine nazaran çok daha fazla tercih edilmesinin en önemli sebeplerinden biri de budur. Yani Linux, diğer tüm yetersiz işletim sistemleriyle bile (Örn:Windows) uyum içinde çalışabilir ve aynı ağ üzerinde kardeşçe yaşayabilir 🙂
Linux’un desteklediği bazı protokollerden en önemlilerine bakalım.
TCP/IP
TCP/IP protokolünün desteği tüm Linux dağıtımlarında öntanımlı olarak bulunmaktadır. TCP/IP, ilk defa ABD’de ARPANet (Advanced Research Projects Agency Network) adı altında, askeri bir proje olarak geliştirildi. Önceleri askeri amaçlı düşünülen proje önce ünivesiteler tarafından kullanılmaya başlandı. Ardından ABD’nin dört bir yanında birbirinden bağımsız geliştirilen ağlar, tek bir omurga altında NSFNet olarak adlandırıldı ve ulusal boyutu aşarak dünyaya yayıldı. İnternet’in doğuşu da bu tarihe denk gelir.
Bilgisayarınızdan internete bağlanmıyor olsanız bile; bilgisayarınızın kendini tanıması, bir nevi kimliğini bulması için bu protokole gereksinimi vardır. Ayrıca bazı önemli uygulamaların, TCP/IP protokolüne bağımlılığı vardır. (Ör: X Window)
TCP/IP desteği intranet ve internet üzerinde kullanılabilir. Daha önce de söylediğimiz gibi, TCP/IP’nin benzerlerine nazaran en büyük özelliği ve ilkesi “açıklık” olmuştur. Her dilde ayrıntılı dokümantasyonu bulunan bu protokol (bkz. Google) şu anda internetin vazgeçilmezidir.
IPX
Ağlar Arası Paket Değişimi (IPX ), çoğu Novell NetWare ağlarında kullanılan protokoldür. NCP (NetWare Core Protocol), IPX üzerinde yer alan ve Novell NetWare istemcilerin sunucularla bağlantısını sağlayan protokole verilen isimdir. Bu sayede NetWare istemcilerinden Linux sunuculara bağlantı kurulabilir. Novell NetWare dosya ya da yazıcı sunucularına erişmek istiyorsanız, IPX protokol desteğinin işletim sisteminizin çekirdeğinde bulunması gerekiyor. Linux dağıtımlarının birçoğunda IPX desteği öntanımlı olarakgelmektedir.
Bunun yanında Linux, IP temelli bir ağda, IPX paketlerini “tünelleme” metoduyla bir noktadan başka bir noktaya iletebilir.
Samba
Samba, Windows tabanlı işletim sistemleri tarafından kullanılan, yazıcı ya da dosya paylaşımına olanak veren bir protokoldür. Linux, Samba sayesinde bir ağda bulunan Windows işletim sistemine sahip bilgisayarlardaki dosyaların ya da bu bilgisayarlara bağlı yazıcıların paylaşıma açılmasını sağlar. Bunun yanı sıra Linux,
kendi üzerinde bulunan disklerin veya dizinlerin de diğer tüm bilgisayarlarca paylaşılmasını sağlayabilir.
Temel olarak ele alırsak Samba protokolü sayesinde, Linux ve Windows makineler birbirlerinin “disk” ve “yazıcı”larını paylaşabilir. Bununla birlikte Samba, Windows’un etki alanına bağlanarak, önceden paylaşım izni verilmiş yazıcı ve disklere ulaşabilir.
Appletalk
Apple tarafından geliştirilmiş, Macintosh bilgisayarlar ile iletişim kurmak için kullanılan bir protokoldür. Dosya ve yazıcı desteği de sağlamaktadır. Aynı ağ üzerinde yer alan Macintosh bilgisayarları ile aynı disk ve yazıcıların paylaşımını sağlayan “pakete” ise netatalk denir.